„ Biblia nie jest zwyczajną książką, lecz żywą istotą, która ma moc pokonać wszystko, co się jej sprzeciwia” Napoleon Bonaparte Biblia nazywana jest Księgą ksiąg. Składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza nazywana Starym Testamentem, ukazuje dzieje Żydów od najdawniejszych czasów. Zawiera spis treści opisujących początki tworzenia się podwalin pod nową religię. Proroctwa w nim zawarte wskazują niejako drogę jaką powinien przejść człowiek w dalekiej podróży, aż po narodziny Zbawcy. Nowy Testament stanowiący drugą część Biblii ukazuje dzieje po narodzinach Zbawcy, którym był Pana Jezus. Sam Jezus nie pisał tekstów, przedstawiał jedynie słowami to co ma Pan Bóg do przekazania Żydom. Treści tworzyli uczniowie Jezusa, a następnie ich uczniowie. Czytanie Biblii i pobieranie z niej nauk, nie jest prostą sprawą. Osoby nie znające okoliczności powstawania obu Ksiąg i wszystkiego co w okresie ich powstawania, działo się w ówczesnym świecie, mogą wiele nauk przyjąć w sposób wypaczony. Zagłębiając się w Biblię powinno poznać się również inne dzieła i przekazy towarzyszące rodzącej się nowej Religii. Słownik W celu łatwiejszego i zrozumiałego poruszania się po prezentowanych treściach sporządzony słownik wyjaśniający znaczenie wielu słów i sformułowań stanowi uzupełnienie prezentowanego tekstu. 1. Kanon – ogólnie przyjęta zasada, wzór, reguła, norma 2. Kanon Biblii – podstawowy zbiór pism uznany za autentyczny, natchniony i inspirowany przez Boga. 3. Apokryf – tekst religijny nienatchniony, wykluczony przez Kościół z Kanonu Biblii. 4. Dogmat – określenie w teologi chrześcijańskiej, interpretacja ściśle określona przez Kościół. 5. Inskrypcje – napisy ryte w trwałym materiale np. w drewnie, skale, metalu, ceramice. Stary Testament Księga stanowiąca najstarszą część Biblii, u jej początku znajdują się teksty zaliczone do natchnionych stanowiące szkielet przyszłej Biblii. Podstawą Starego Testamentu jest zbiór różnych inskrypcji o tematyce związanej z wiarą i elementami ukazującymi życie codzienne, zwyczaje, obrzędy itp. 1. Pięcioksiąg – uznawany jest za pierwsze pięć ksiąg Biblii, autorstwo przypisywane jest Mojżeszowi. Inna nazwa to Pięcioksiąg Mojżeszowy, zaliczany jest do ksiąg historycznych, zawiera bowiem obok praw opisy wydarzeń z historii. – 1 Księga Mojżeszowa – relacjonuje akt stworzenia i upadku człowieka, obiecuje odkupienie. – 2 Księga Mojżeszowa – zwana Księgą Wyjścia, opisuje Exodus narodu żydowskiego do Ziemi Obiecanej. – 3 Księga Mojżeszowa – zwana Księgą Kapłaństwa, zawiera zbiór wskazówek jak prowadzić życie czcząc Boga. – 4 Księga Mojżeszowa – zwana Księgą Liczb, opisuje 40 lat życia Izraelitów na pustyni, spełnia rolę poradnika jak oddawać Bogu chwałę i żyć godnie jako lud wybrany, – 5 Księga Mojżeszowa – nazywana Księgą Powtórzonego Prawa, zawiera ostatnie słowa Mojżesza przypominające o Bożych prawach i błogosławieństwach, podkreślając przywileje jakie ich wyznawców spotkają oraz o karze jaka spotka odszczepieńców. 2. Księgi mądrościowe – różnią się od przekazu Mojżesza i jego Ksiąg, dotyczą one w dużej mierze opisów codziennego życia i zachowań, ukazujące Boga jako towarzysza codziennych spraw a nie mieszkańca świątyń. Przesłanie, które zawarte jest w treści tych Ksiąg, pokazuje jak duże znaczenie ma życie zgodne z wolą Bożą prawami i mądrościami jakie ono niesie. – Księga Hioba – poetycko ukazuje dramat człowieka cierpiącego, nie tracącego wiary w Boga – Księga Psalmów – 150 hymnów, wierszy i modlitw oddające w swej treści wszystkie stany emocjonalne ludzkiego życia. Niezachwiana wiara w miłość Boga przedkłada się ponad wszelkie zwątpienia umysłu. – Księga Przysłów – mądrość, prawość, głupota i niegodziwość, ubóstwo i bogactwo, nadzieja i obawa, radość i smutek, te tematy poruszają przysłowia a ponad wszystko nawiązują do mądrości Boskiej. – Księga Koheleta – dydaktyczna Księga nawiązująca do rozważań nad celowością życia i wiarą w Boga. – Pieśń nad Pieśniami – zestaw 6 pieśni nawiązujących do relacji damsko męskich, mówiący o fizyczności miłości między dwoma osobami. 3. Księgi Prorockie – zwane profetycznymi trzeci największy zbiór tekstów Starego Testamentu, składa się z 17 ksiąg. Autorami są prorocy, których traktowano jak wysłanników Boga, za największego wśród nich uznaje się Mojżesza -1 Księga Izajasza – nawiązuje w swej treści głównie do obietnicy nadejścia Mesjasza, przestrzegając jednocześnie przed Sądem Bożym wszystkich odwróconych od niego. – 2 Księga Jeremiasza – w swoim proroctwie wieścił upadek Jerozolimy, do którego doszło za przyczyną zdobycia jej przez Nabuchodonozora króla Babilonu. – 3 Księga Lamentacji – składa się z 5 pieśni nieznanych autorów, lamentując nad ruinami zniszczonej Jerozolimy jako każe Boga za grzechy popełnione przez jego lud. – 4 Księga Ezechiela – w swych wizjach przestrzega przed nieuchronnością kary za nieczystość i bałwochwalstwo, wieszczy również upadek Jerozolimy. – 5 Księga Daniela – jego wizje ukazują zwycięstwo Boga w przyszłości, w obliczu prześladowań ludzi w niego wierzących. – 6 Księga Ozeasza – prorok głoszący głęboką miłość Boga do niewiernego Izraela. – 7 Księga Joela – przestrzegający, że plaga szarańczy jest karą i przestrogą zapowiadająca nadejście Dnia Pańskiego, jako jeszcze większej kary, nawoływał do okazywania skruchy. – 8 Księga Amosa – prorok nawołujący do sprawiedliwości społecznej, krytykując grzechy innych narodów pokazywał też nieprawości Izraelitów. – 9 Księga Abdiasza – najkrótsza Księga i pomijana w Kościele Katolickim. – 10 Księga Jonasza – najbardziej oporny spośród proroków, przekonany był, że miłosierdzie Boże należne jest tylko Izraelitom, a nienależne jest wrogom. – 11 Księga Micheasza – głównie podejmował tematy społecznej sprawiedliwości i prawdziwej duchowości. – 12 Księga Nahuma – nie wzywał do skruchy, podkreślając że Bóg jest Panem narodów i historii świata. – 13 Księga Habakuka – podejmuje problematykę niesprawiedliwości i pytanie jak Bóg może sprzyjać niegodziwcom. – 14 Księga Sofoniasza – w jego proroctwie pojawia się nurtujące go pytanie : jakim sposobem nadzieja na dalszą przyszłość przezwycięży nadchodzące zniszczenie Jerozolimy. – 15 Księga Aggeusza – jeden z trzech ostatnich proroków, zachęca ludzi wyrwanych z niewoli do pozostawienia budowy domów dla własnej wygody i zwrócenia się do odbudowy świątyni, co słuchający go uczynili. – 16 Księga Zachariasza – przedostatni prorok Narodu Wybranego, małej społeczności, która powróciła do Jerozolimy, wieszczył nowy początek w zgodzie według wskazań Bożych. – 17 Księga Malachiasza – ostatni prorok Izraela, krytykuje brak posłuszeństwa Bogu. Nawoływał do zmian w zamian za przyszłe błogosławieństwo. Trzy przedstawione Księgi stanowią szkielet Starego Testamentu. Za początek tworzenia przyjmuje się XIII wiek p. natomiast koniec pisania tekstów nastąpił w I wieku p. Nowy Testament Druga część Biblii nazwana została Nowym Testamentem. Tematyka obejmuje czasy po narodzinach Jezusa. Życie i nauki Jezusa stanowią podstawę treści nowego dzieła. 1. Podobnie jak Stary Testament i tutaj występuje podział na cztery części: – 1/ Ewangelia, według św. Mateusz, św. Łukasza, św. Jana, św. Marka – 2/ Dzieje Apostolskie, opowieść o narodzinach Kościoła, spisane przez św. Łukasza – 3/ Listy Apostolskie, 21 listów autorstwa uczniów Jezusa – 4/ Apokalipsa, proroctwo o końcu świata 2. Nowy Testament powstawał a właściwie kompletowany był między rokiem 60, a 120 nowej ery. 3. W 1520 ogłoszono drukiem pierwsze łacińsko-greckie wydanie Nowego Testamentu. 4. Kanon Muratoriego z 180 roku jest najstarszym katalogiem ksiąg Nowego Testamentu. Został spisany w Rzymie po grecku. 5. Księga Objawienia – zbiór zamykający Nowy Testament przypisywany prorokowi Janowi. Według zawartej w niej treści przyszłe wydarzenia doprowadzą do powtórnego przyjścia Jezusa. Księga znana również jest znana jako Apokalipsa według św. Jana. 6. Nowy Testament – nazwa pochodzi z hebrajskiego, pierwszy raz pojawia się w księdze proroka Jeremiasza i tłumaczona jest jako Nowe Przymierze. 7. Paweł z Tarsu – uznawany jest za autora największej ilości Ksiąg Nowego Testamentu. 8. Kanon Nowego Testamentu – ustalenie jednolitego kanonu sprawiało i sprawia wiele dyskusji i opiera się na dwóch kierunkach: – pierwszy zakładał uznanie ciągłego rozszerzania kanonu począwszy od Ewangelii po 27 Ksiąg – drugie założenie oparto na stworzeniu Kanonu poprzez eliminację kanoniczności spośród wielu Ksiąg Dyskusja w tej materii trwa również współcześnie. Ciekawostki z Biblią związane 1. Kodeks Synajski spisany po grecku około 350 roku jest najstarszą kopią całego Nowego Testamentu. Zapisane ręcznie strony połączone zostały grzbietem w formie przypominającej współczesne książki. 2. Biblia jest dziełem napisanym w kilku językach. Stary Testament po hebrajsku we fragmentach po aramejsku i grecku. Nowy Testament napisano po grecku, we fragmentach po łacinie, aramejsku, hebrajsku. 3. Rozdziały i wersety Biblii a właściwie podział na nie, nie jest autorstwa twórców tekstu, dokonany został w tatach późniejszych. 4. Obecny podział Biblii na rozdziały i wersety jest autorstwa Stephena Langtona i powstał w XIII wieku. 5. Biblia księdza Wujka – Jakub Wujek, jezuita, tłumacz Biblii na język polski, za piękno i wierność przekładu uznawany jest za najlepszego autora. Przekład Nowego Testamentu ukazał się w 1593 roku, Psalmy w 1594 roku, a całość w 1599 roku. 6. Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wydana została z okazji rocznicy 1000 lecia chrztu Polski w 1965 roku. Jest najbardziej znany współczesny przekład Pisma Świętego. Dzieło zbiorowe pod redakcją o. Augustyna Jankowskiego. 7. Na początku stworzył Bóg – od tych słów zaczyna się pierwszy werset, pierwszego rozdziału, pierwszej z ksiąg biblijnych. 8. Góra Ararat – według Biblijnego przekazu tam zatrzymała się Arka Noego 17 dnia, 7 miesiąca, 600 roku życia Noego. 9. Data narodzin Jezusa, Biblia nie precyzuje dokładnej daty, w pierwszej wersji przyjęto 754 rok od założenia Rzymu, po weryfikacji przyjęto 750 rok od założenia Rzymu, według tej pomyłki należy przyjąć, że Pan Jezus urodził się 4 lata przed Chrystusem. 10. Apokryfy Nowego Testamentu – pisma opowiadające dzieje Jezusa i apostołów, które nie weszły do kanonu Nowego Testamentu. Autorami ich najczęściej nie byli apostołowie, choć przypisywano im autorstwo. 11. Gnostycy – do tej grupy zalicza się osoby, które nie wierzyły w to, że Pan Jezus był Bogiem, a jedynie człowiekiem pokazującym nową drogę stworzenia. 12. Ewangelia Judasza – apokryf ukazujący mękę Pana Jezusa nie poprzez zdradę Judasza, a jedynie wykonanie przez niego woli i prośby Jezusa. 13. Biblia bez imienia Boga – Księga Estery i Pieśń nad pieśniami są dwoma jedynymi tekstami w Biblii, które nie zawierają imienia Pana Boga. 14. Owca w Biblii – najczęściej występujące zwierzę w tekstach zawartych w Biblii, występuje ponad 400 razy. 15. Najstarsza osoba w Biblii – w Księdze Rodzaju występuje postać Metuszelaha, który żył 969 lat, jest on najdłużej żyjącym człowiekiem opisanym w Biblii. 16. Rekordzista Nowy Testament – według badań i zestawień porównawczych okazuje się, że Nowy Testament był najczęściej kopiowanym pismem. W czasach od II do XV wieku doliczono się około 25. 000 rękopisów 17. Nie lękajcie się – te słowa padają w Biblii 365 razy, mogą więc stanowić pocieszenie na każdy dzień nieparzystego roku. Zwroty rodem z Biblii 1. Kainowe piętno – pochodzi z Księgi Rodzaju, nawiązuje do zabicia przez Kaina swojego brata Abla za co zaznaczony został przez Boga piętnem. 2. Egipskie ciemności – pochodzi z Księgi Wyjścia, nawiązuje do trwających w Egipcie trzech dni ciemności. 3. Manna z nieba – pochodzi z Księgi Wyjścia, nawiązuje do zesłania z nieba manny dla nakarmienia Izraelitów 4. Oko za oko – pochodzi z Księgi Kapłańskiej, nawiązuje do zaprzestania zemsty, jedynie do równości kary w stosunku do krzywdy. 5. Kto sieje wiatr zbiera burzę – pochodzi z Księgi Ozeasza, nawiązuje do złej praktyki złych knowań, które często zmieniają odbiorcę i wracają do inspiratora. 6. Nic nowego pod słońcem – pochodzi z Księgi Koheleta, nawiązuje do pozorowania zmian, które zmian nie przynoszą. 7. Niewierny Tomasz – nawiązuje do zachowania Tomasza, który aby dać wiarę w zmartwychwstanie Jezusa chciał dotknąć jego ran. 8. Wdowi grosz – pochodzi z Ewangelii Marka, nawiązuje do wdowy i skarbony do której wrzuca 1 grosz, choć była to wartość bardzo mała, dla nie były to duże pieniądze 9. Syn marnotrawny – pochodzi z przypowieści Jezusa, nawiązuje do opowieści o ojcu i synu oraz relacji między nimi. 10. Wiara, która przenosi góry – pochodzi z Ewangelii Mateusza, nawiązuje do uzdrawiania chorych i nawracania opętanych. 11. Wilk w owczej skórze – pochodzi z Ewangelii Mateusza, nawiązuje do fałszywych postaw przywódców religijnych. 12. Szukajcie, a znajdziecie – pochodzi z Kazania Jezusa na Górze, nawiązuje do zachęty poszukiwań. 13. Kolos na glinianych nogach – pochodzi z Księgi Daniela, nawiązuje do kruchości podwalin w odniesieniu do reszty budowli. 14. Duch pyszny poprzedza upadek – pochodzi z Księgi Przysłów, nawiązuje do słów Salomona mówiących o nieszczęściu, sprowokowanym przez siebie samego. 15. Zakazany owoc – pochodzi ze Starego Testamentu, nawiązuje do Boskiego zakazu złamanego przez Adama i Ewę. 16. Krwawy pot – pochodzi z Ewangelii św. Łukasza, nawiązuje do cierpienia Jezusa w Ogrodzie Oliwnym, lekarze twierdzą o możliwości wystąpienia takiego zjawiska przy dużym wysiłku. 17. Co w sercu to i na języku – pochodzi z Ewangelii św. Łukasza, nawiązuje do szczerego i otwartego wypowiadania się, gdzie słowa płyną prosto z serca. 18. Kto mieczem wojuje od miecza ginie – pochodzi z Ewangelii Mateusza, nawiązuje do słów Jezusa 19. Alfa i Omega – pochodzi z Apokalipsy św. Jana, nawiązuje do wszechwiedzącego Boga 20. Jak owca prowadzona na rzeź – pochodzi z proroctwa Izajasza, nawiązuje do pogodzenia się Mesjasza ze swoim losem. Ciekawostki około Biblijne 1. Największa Biblia świata miała 3, 5 tysiąca stron i ważyła przeszło 7 kilogramów. Dzieło to pisało ręcznie 3014 osób. Światło dzienne ujrzało na Targach Książki Chrześcijańskiej w indyjskim mieście Ćennaj. 2. Pierwsze w Polsce ślady Biblii pochodzą z początków XIV wieku. Cytaty biblijne zawierają Kazania Świętokrzyskie. 3. Biblia pisana była na przestrzenie ponad 1500 lat, powstawała i opisuje tereny trzech kontynentów: Azji, Afryki i Europy. 4. Według Księgi Rekordów Guinnessa sprzedano ponad 5 miliardów jej egzemplarzy. 5. Biblia została przetłumaczona na ponad 1500 języków i dialektów. 6. Przeczytanie całej Biblii na głos zajmie około 100 godzin. 7. Psalm 118 zajmuje sam środek Biblii 8. 2 List św. Jana jest najkrótszą Księgą, zawiera ponad 1000 liter. 9. Mała Biblia, tak określa się Księgę Izajasza. Ma ona 66 rozdziałów, 39 o przeszłości i 27 o przyszłości. 10. Biblia napisana na 470 liściach palmowych znajduje się w zbiorach biblioteki uniwersyteckiej w Getyndze. 11. Muzeum w Pelplinie posiada jedną z niewielu pierwszych wydrukowanych w świecie Biblii. Pochodzi ona z lat 1452-1455. 12. Składanie przysięgi na Biblię wywodzi się ze starej żydowskiej zasady składania obietnic i wypowiadaniem przy tym słów – Bóg będzie świadkiem między Tobą a mną. 13. Najczęściej wymienianym imieniem w Biblii jest Dawid, użyto go ponad 1118 razy. 14. Pieśń nad Pieśniami i Hymn o miłości uznawane są za piękniejsze utwory mówiące o miłości. 15. Najdłuższe słowo w Biblii to Maher- Szalal- Chasz- Baz, jest to imię tłumaczone brzmi Rychły- Łup- Bliska-Zdobycz. Końcowych słów kilka Wiele osób zastanawia się nad prawdziwością treści zawartych w Biblii. Rozważając i analizując zdarzenia opisywane w tak monumentalnym dziele w świetle obecnie istniejącej wiedzy, potwierdza się prawdziwość większości opisów. Wielu naukowców na świecie zajmuje się badaniami związanymi z czasami opisywanymi w Biblii. Wnioski do jakich dochodzi się w wielu współczesnych opracowaniach, oparte są na badaniach archeologicznych. Na przestrzeni wieków dokonano wielu odkryć świadczących o istnieniu miejsc opisywanych w Biblii, potwierdzając autentyczność zdarzeń sprzed tysięcy lat. Rozwój nauki w dużym stopniu przyczynia się do rozszyfrowywaniu wielu zagadek znajdujących się w Starym czy Nowym Testamencie.